„Zdrowie finansowe Polaków” – najnowsze wyniki badania ING
Jak wynika z najnowszego raportu ING, zdrowie finansowe to dla Polaków przede wszystkim: poczucie kontroli nad swoimi dochodami i wydatkami, zarządzanie własnymi pieniędzmi bez zmartwień, umiejętność mierzenia się z nieoczekiwanymi problemami finansowymi oraz ich pokonywanie. Aż 75% badanych uważa, że edukacja finansowa powinna być nauczana w szkołach.
Kondycja finansowa ma silny wpływ na ogólne samopoczucie (70%), zdrowie emocjonalne Polaków (67%), jak również zdrowie fizyczne (52%). Dla prawie połowy ankietowanych (41%) zdrowie finansowe oznacza poczucie wolności – wydawanie mniej niż wartość zarobków i cieszenie się życiem, dzięki uporządkowaniu spraw finansowych.
Prawie połowa Polaków (44%) deklaruje poczucie autonomii przy podejmowaniu decyzji finansowych. Stabilność zatrudnienia jest jednym z obszarów, który gwarantuje pewną niezależność finansową, co przyczynia się do poczucia kontroli nad swoimi sprawami finansowymi. Według badania aż 29% z ankietowanych często lub zawsze obawia się, że może stracić pracę lub główne źródło dochodu, co może wpływać również na ich poczucie autonomii przy podejmowaniu decyzji finansowych.
Co Polacy mówią o inflacji?
Z powodu rosnących cen aż 41% Polaków potwierdza, że oszczędza obecnie mniej, a 13% oszczędza z tego powodu więcej, by przygotować się na jeszcze większe podwyżki w przyszłości. Rosnące ceny nie tylko wpływają na odkładanie pieniędzy przez Polaków, ale przede wszystkim na ich bieżące wydatki. Według badania większość Polaków obecnie wydaje dużo większą część swoich dochodów na żywność i artykuły spożywcze oraz energię niż jeszcze pięć lat temu. W opinii ankietowanych trend ten utrzyma się również za 5 lat. Dodatkowo w przyszłości (za 5 lat) 52% Polaków spodziewa się wyższych stawek podatkowych, 49% wyższych oprocentowań kredytów gotówkowych i hipotecznych, a jedynie 33% przypuszcza, że wzrosną również oprocentowania produktów oszczędnościowych. Zapytani o to, kiedy według nich inflacja zasadnicza w Polsce wróci do poziomu, który można uznać za stabilność cen – Polacy nie mają zgodnej opinii. 27% wskazuje od roku do mniej niż 3 lat, 26% uważa, że od 3 lat do mniej niż 5 lat, a 22% 5 lat lub więcej, jednak spora część z nas nie jest w stanie określić takiego momentu (18%).
To jak niekorzystne działanie na nasze finanse i całą gospodarkę ma wysoka inflacja pokazują ostatnie dane z całej gospodarki. Przez wiele lat motorem wzrostu gospodarczego była konsumpcja a więc wydatki rodzin. Niestety wysoka inflacja spowodowała, że od trzech kwartałów Polacy zmniejszą swoje wydatki. To zdarza się niezwykle rzadko, w ostatnich niemal dwóch dekadach, a więc od wejścia do UE w połowie 2004 roku, wydatki rodzin zanotowały spadek tylko w jednym cyklu gospodarczym, na przełomie 2012-13 roku. Niepokoi niska wiara Polaków w powrót niskiej inflacji. Kiedy tak się dzieje, walka z tzw. uporczywą inflacją jest bardzo trudna. To może oznaczać, że obecny spadek inflacji z 18,4%r/r zimą tego roku do jednocyfrowego poziomu w drugiej połowie 2023 i 2024 nie będzie trwały. Gdy pojawi się ożywienie gospodarcze i nowe szoki zewnętrzne, trudno będzie zapanować nad nową falą podwyżek cen. Początek dezinflacji, gdy odwracają się szoki podażowe i następuje spadek CPI do poziomów jednocyfrowych jest tym łatwiejszym etapem walki z inflacją. Trudniejszy i bardziej kosztowny społecznie jest drugi etap, kiedy inflację trzeba sprowadzić do celu na poziomie 2,5%r/r. – mówi Rafał Benecki, główny ekonomista ING Banku Śląskiego.
Co robimy, aby utrzymać lub poprawić swoją sytuację finansowa?
Aby utrzymać lub poprawić swoją sytuacje materialną – sześciu na dziesięciu Polaków deklaruje, że świadomie wydaje pieniądze i robi zakupy. Ponadto prawie połowa śledzi i regularnie analizuje swoje dochody i wydatki (46%). Z kolei 42% ankietowanych planuje miesięczny budżet, a 37% kontroluje i/lub zmniejsza poziomu zadłużenia. Regularne oszczędzanie deklaruje 35% Polaków, 34% robi to tylko czasami. Tylko jedna czwarta Polaków poszukuje informacji finansowych na stronie czy w aplikacji swojego banku, 11% nie robi tego nigdy, a 24% rzadko. Aż 63% ankietowanych nigdy lub rzadko rozmawia o swoich finansach z ekspertami, konsultantami lub doradcami.
Źródło: Badanie ING Consumer Survey „Zdrowie finansowe Polaków” zostało zrealizowane przez Ipsos Holandia w lipcu 2023. Badanie zrealizowane na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie Polaków, n=1003. Metoda badawcza: wywiady kwestionariuszowe wspomagane komputerowo (CAWI)
Więcej o raporcie tu
