Polacy wybierają mieszkania na własność - wynika z międzynarodowego badania ING

Polacy są w europejskiej czołówce pod względem odsetka osób posiadających własne mieszkanie – wynika z międzynarodowego badania „Finansowy Barometr ING”, przeprowadzonego w 15 krajach na całym świecie. Ponad dwie trzecie dorosłych Polaków mieszka we własnych czterech kątach – to najwyższy wynik wśród badanych krajów. Czterech na pięciu Polaków uważa także, że bardziej korzystne jest posiadanie domu niż jego wynajmowanie.

Czwarta edycja kwartalnego badania Grupy ING „Finansowy Barometr ING”, zrealizowanego dla Grupy ING przez TNS NIPO, została poświęcona kredytom hipotecznym i nieruchomościom w Polsce i na świecie. Poszczególne edycje badania dotyczą różnych obszarów finansów osobistych m.in oszczędzania i wiedzy finansowej konsumentów. Badanie zostało zrealizowane w piętnastu krajach m.in. w Polsce, USA, Australii i Kanadzie, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii i Włoszech.  W badaniu wzięło udział ponad 15 tysięcy respondentów.

W badaniu „Finansowy Barometr ING” Polska znalazła się w grupie krajów z najwyższym odsetkiem własnych mieszkań. Wśród tej grupy odsetek zadłużonych jest najniższy spośród wszystkich krajów, które braliśmy pod uwagę. To efekt uwłaszczenia na mieszkaniach spółdzielczych i zakładowych z poprzedniej epoki. Nie powinniśmy jednak wpadać w samozadowolenie, zasoby mieszkaniowe w Polsce są jednymi z najniższych w UE. Brak mieszkań jest problemem społecznym, ale również ekonomicznym - ich ceny są zbyt wysokie jak na poziom przeciętnych dochodów, podobnie czynsze za wynajem, to zaś zmniejsza mobilność pracowników.

Tęsknota za „własnym kątem” może być jednym z powodów, dla którego Polacy wciąż uważają, że bardziej opłaca się kupić mieszkanie na kredyt, niż je wynajmować. I to pomimo faktu, iż spodziewają się spadku ich cen w krótkim terminie oraz, w odróżnieniu od zachodnich społeczeństw, nie wierzą w nieustające wzrosty cen mieszkań. Uwagę zwraca również fakt, iż Polacy, pytani o obawy związane ze spłatą kredytu hipotecznego, częściej wskazują na utratę pracy. To zapewne spuścizna okresu z bezrobociem na poziomie 20% albo wpływ wysokiego bezrobocia strukturalnego, w tym samym czasie bowiem przeciętny Polak zapytany o swoją sytuację finansową lokuje się w grupie optymistów wśród badanych przez nas społeczeństw. Wykonane przez nas porównania międzynarodowe pokazują, że Polski konsument jest raczej mało świadomy, że ceny mieszkań w Polsce powędrowały za wysoko jak na poziom zamożności społeczeństwa. Przeciętne są już bardzo zbliżone do Niemiec, chociaż zamożność naszego społeczeństwa jest znacznie niższa – powiedział Rafał Benecki, główny ekonomista ING Banku Śląskiego.

Wybrane wyniki badania:

• Ze wszystkich badanych krajów Polska ma najwyższy odsetek właścicieli mieszkań (69%). Polska ma również najwyższy odsetek właścicieli mieszkań, którzy nie mają kredytu hipotecznego (53% wobec średniej dla wszystkich krajów wynoszącej 30%)
• 83% Polaków uważa, że posiadanie mieszkania na własność jest pod względem finansowym bardziej opłacalne niż wynajem. To wynik powyżej średniej dla wszystkich badanych krajów (73%)
• Ponad połowa polskich właścicieli mieszkań (53%) otrzymała od rodziny lub przyjaciół finansowe wsparcie przy kupnie domu lub spłacie raty kredytu hipotecznego. Tylko w czterech badanych krajach (Turcja, Włochy, Rumunia, Polska), takie wsparcie otrzymała ponad połowa badanych.
• Polska znalazła się w grupie krajów, w której respondentów deklarujących trudności w spłacie kredytu (43%) jest więcej od osób deklarujących, że nie mają z tym problemu (15%). 
• W większości krajów osoby wynajmujące mieszkanie, przeznaczają na czynsz większą część swojego dochodu niż właściciele mieszkań na spłatę raty kredytu hipotecznego. W Polsce te koszty są równe i przeciętnie wynoszą 29% miesięcznego dochodu. Wyjątkiem jest Rumunia, gdzie część dochodów przeznaczana na ratę kredytu hipotecznego jest wyższa od czynszu.
• Respondenci ze wszystkich krajów deklarują, że muszą przeznaczać na mieszkanie większy procent swoich dochodów niż rok temu. Polska jest drugim w kolejności krajem (po Rumunii) pod względem odsetka respondentów deklarujących, że obecnie przeznaczają na mieszkanie większą część dochodów (55%).
• Przeciętny wiek, w którym Polacy kupują pierwsze mieszkanie wynosi 30 lat. Średnia dla wszystkich badanych krajów wyniosła 29 lat. Najwcześniej pierwsze mieszkanie kupują Brytyjczycy (25 lat), najpóźniej Niemcy (32 lata)
• Polacy pytani o obawy związane ze spłatą kredytu hipotecznego, na pierwszym miejscu wskazują utratę pracy (35%), a następnie zbyt niski dochód, niepozwalający na opłacenie raty kredytu hipotecznego (20%)
• W porównaniu z mieszkańcami Europy, Polacy, pytani o obawy związane ze spłatą kredytu hipotecznego, częściej wskazują na utratę pracy (35%) oraz wzrost kursu waluty obcej, w której denominowany jest kredyt hipoteczny (13%).
• Polacy pytani o najważniejsze aspekty zaciągania kredytu hipotecznego, najczęściej wskazują na poziom odsetek (94%), naliczane opłaty (93%), rodzaj naliczanych odsetek (92%) oraz łatwość zrozumienia warunków związanych z oferowanym produktem hipotecznym (92%).
• Zdecydowana większość badanych uważa, że obecne ceny domów są wysokie – w tym 77% Polaków.  To więcej niż średnia dla wszystkich badanych krajów (69%). Wyjątkiem są mieszkańcy USA, gdzie tylko 39% respondentów podziela taką opinię.
• Polacy są relatywnie bardziej świadomi ryzyka związanego z inwestowaniem w nieruchomości. Tylko co trzeci Polak (34%) uważa, że „ceny domów nigdy nie spadają”. W porównaniu z większością badanych krajów, w Polsce popularniejsze jest także przekonanie, że nieruchomość to dobra inwestycja.
• Polacy są podzieleni w opiniach, czy ceny nieruchomości wzrosną w ciągu kolejnego roku. 35% uważa, że ceny domów wzrosną, a 29% że spadną. Polska jest w grupie 3 europejskich krajów (razem z Rumunią i Włochami), w których żadna z opinii wyraźnie nie przeważa. Odsetek Polaków, uważających, że ceny spadną, jest wyższy od średniej dla wszystkich badanych krajów (19%).
• W przypadku, gdyby Polakom zabrakło środków na spłatę raty kredytu hipotecznego, 41% zawiadomiłoby bank i złożyłoby wniosek o odroczenie płatności, 28% starałoby się uzyskać za wszelką cenę pieniądze na spłatę, 18% spłaciłoby taką część raty, na jaką byłoby ich stać, a 5% poczekałoby, aż uzyska pieniądze.
• W Polsce 8% respondentów wróciło do rodzinnego domu z powodów finansowych – to mniej niż wynosi europejska średnia (10%).

 Badanie „Finansowy Barometr ING” zostało zrealizowane w sierpniu i wrześniu 2012 r. na grupie 15 054 respondentów w 15 krajach (Polska, Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Austria, Hiszpania, Włochy, Holandia, Belgia, Luksemburg, Turcja, Rumunia,  USA, Kanada, Australia). Badanie zostało zrealizowane na zlecenie Grupy ING przez TNS NIPO.